Nieuws & blogs

Werk in uitvoering. Een weg naar de gedigitaliseerde rechtspraak.

8 oktober 2014

Er is werk in uitvoering binnen de rechtspraak. Met het oog op de - steeds verdergaande - digitalisering van de samenleving wordt er gewerkt aan een moderne rechtsgang, waarbij de rechtspraak gedigitaliseerd wordt in het civiele recht en het bestuursrecht. Gerry ter Huurne en Wilfried Derksen spreken hierover op PLEIT2014. Het is de bedoeling dat alle soorten procedures online gaan verlopen en dat papierwerk plaatsmaakt voor digitale dossiers.

Waarom digitaliseren?
De rechtspraak wordt met de digitalisering sneller, toegankelijker en deskundiger. De doorlooptijden worden verkort. Digitale toegankelijkheid en transparantie zorgen ervoor dat de procedure eenvoudig te volgen is. Ook buiten kantoortijden en met de hulp van een helpdesk. Door het efficiëntere digitale werken blijft er meer tijd over voor de inhoudelijk complexere zaken. Het persoonlijke contact blijft in stand door mondelinge behandeling in de rechtszaal.

Voor wie gaat de digitale rechtsgang gelden?
Digitaal procederen wordt mogelijk voor zowel professionele partijen als natuurlijke personen. Kenmerkend verschil hierbij is dat het volgen van de digitale rechtsgang voor professionele partijen verplicht is. Denk aan bestuursorganen, rechtspersonen, advocaten en andere gemachtigden. Particulieren die procederen zonder advocaat of andere gemachtigden blijven de mogelijkheid houden om op papier te procederen. Zodra een professionale partij ingeschakeld wordt, vervalt dit recht. 

Hoe gaat het in zijn werk?
Via een webportaal ‘Mijn Zaak’ kan een zaak online ingediend worden. De betrokkenen kunnen onder andere stukken toevoegen, het dossier inzien en er wordt overzichtelijk weergegeven welke taken er verricht moeten worden. Hierbij wordt er met digitale formulieren gewerkt.

Vanaf het moment dat de zaak online wordt ingediend is er griffierecht verschuldigd. Eindigt de zaak voordat de rechtspraak wat heeft kunnen doen, dan krijgt men een deel van het griffierecht terug. Dit betekent dat men bij het schikken of op andere manier intrekken van de zaak een deel van het griffierecht kwijt is. Dat moet volgens Gerry ter Huurne een aanzuigende werking en misbruik voorkomen. Digitalisering van de rechtspraak mag er niet voor gaan zorgen dat de rechtspraak een gratis drukmiddel wordt.

De digitale rechtsgang verandert niets aan de verplichte procesvertegenwoordiging. Een cliënt heeft toegang tot het digitale dossier, maar mag zelf geen proceshandelingen uitvoeren.

Digitalisering op korte termijn?
Er zal geen ‘Big Bang’ komen. De digitalisering wordt vanaf 2015 gefaseerd ingevoerd en ook niet gelijk bij alle gerechten. Eindproducten zijn nog niet voorhanden. Er komt pas een uitrol als het systeem naar behoren werkt en aan de strenge overheidsregels voor veiligheid voldoet. 

Wilt u meedenken?
Roept dit thema vragen bij u op of wilt u meedenken over digitalisering van de rechtspraak? Dat kan tijdens de consultatierondes van de wetsvoorstellen die er aan komen. Meer informatie over dit onderwerp is te vinden op www.rechtspraak.nl/kei